Spaarblog

Van de week vroeg een spaarblog lezer waar je op moet letten bij het zoeken van een hypotheek. Ik had beloofd om daar wat over te schrijven. Omdat ik geen financieel expert ben die maatwerk kan leveren, ga ik niet zeggen welke hypotheekvorm je wel of niet moet nemen. Wat ik wel ga doen, is tien belangrijke vragen noemen die je jezelf moet stellen voordat je een huis en hypotheek gaat  uitzoeken. Deze basisvragen gelden voor iedereen. Hypotheken zijn niet moeilijk, maar je moet er wel tijd in steken om een en ander te begrijpen. Op de lagere school leer je al rekenen en wat procenten zijn, dus wees niet bang om getallen op een rij te zetten. Het is een lange verbintenis, waar je lang niet altijd zo maar van af kunt. Kom dus beslagen ten ijs!

Wil ik echt wel een huis kopen?
Er is niks mis met huren als je niet zeker weet hoe lang je ergens gaat wonen. Net een nieuwe relatie? Op zoek naar ander werk? Plannen om over twee jaar nog te gaan reizen? Koop dan maar geen huis. Een huis kopen heeft pas nut als je zeker weet dat je er heel lang in wilt wonen. Op feestjes met babyboomers of jonge stellen die net een huis hebben gekocht, hoor je vaak dat een huis huren ‘geld weggooien’ is. Dat is naar mijn mening wat kort door de bocht.
Een koophuis heeft tal van voordelen, maar een huurhuis heeft dat ook. Op de website van Vereniging Eigen Huis staat een leuke vragenlijst die je voor de vorm zou kunnen invullen. Zie hier ook wat aanvullend leesvoer.

Hoe veel moet ik lenen?
Ga na wat een huis waarin je wilt wonen kost. Vergeet niet dat je nog eens grofweg 10% bij de koopprijs moet optellen vanwege de kosten die met het kopen van een huis gemoeid gaan. Heb je al een huis op het oog en ben je van plan te gaan verbouwen? Heb je al vermogen wat je kunt inbrengen als je het huis gaat kopen?
Zet dat op een rij en bepaal wat het maximale bedrag is dat je wilt en kunt lenen.

Hoe veel kan ik per maand missen?
Denk goed na over wat je maandlasten kunnen zijn. Op Independer kun je voorbeelden daarvan krijgen op basis van het te lenen bedrag. Het wel zo verstandig om rekening te houden met het feit dat je in inkomen wel eens achteruit kan gaan. Hoe sta je er voor als je bijvoorbeeld 70% verdient van je huidige salaris? Heb je een partner die mee betaalt? Wat als deze geen plots geen inkomen meer heeft? Met een hypotheek alleen ben je er trouwens niet, want het onderhoud voor het huis moet je zelf ook betalen. Daar moet een bedrag voor worden gereserveerd, afhankelijk van de staat van het huis.
Let op: Het is verleidelijk om op zoek te gaan naar een hypotheek met zo laag mogelijke maandlasten. Maandlasten zijn niet onbelangrijk, maar ook niet het belangrijkst. Er zijn genoeg mensen die in de tang zijn genomen door louche geldverstrekkers.  Zij hadden zich laten verleiden door de lage maandlasten, zonder dat ze precies begrepen hoe de hypotheek in elkaar zat. De hele toestand rond de DSB bank is daar een recent voorbeeld van.

Hoe veel wil ik aflossen?
Het is de laatste jaren niet ongewoon om een gedeelte van de hypotheek aflossingsvrij te laten.  Het lijkt me hoe dan ook raadzaam om je huis voor een groot deel af te betalen. Een gedeeltelijk aflossingsvrije hypotheek hoeft niet per definitie te betekenen dat je die hypotheek niet gaat aflossen. Je kunt immers in de tussentijd nog vermogen opbouwen en dat gebruiken voor de aflossing. Blijf je met een restschuld zitten, ga dan na wat dat betekent. Na 30 jaar kun je de hypotheekrente niet meer aftrekken en wellicht is de rentestand dan een stuk hoger dan nu. Zou je die maandlasten dan willen en kunnen ophoesten?

Hoe ga ik aflossen?
Over beleggingsverzekeringen en woekerpolissen hoef ik waarschijnlijk niets uit te leggen. Wees er zeker van, dat je exact weet hoeveel je aflost. Het beste is als je dat gewoon simpelweg in tabel kunt zien van het begin tot het einde van de looptijd. Tot op de cent nauwkeurig, met zekerheid waarover niet valt te discussieren. Geen prognoses of beoogde rendementen, maar gewoon harde cijfers waar geen verdere uitleg voor nodig is. Als je graag wilt beleggen, doe dat dan niet met geld dat bedoeld is om een schuld af te lossen.

Hoe lang moet ik de rente vastzetten?
Als je naar de rentestanden van de afgelopen eeuw kijkt, zul je zien dat de rente nog steeds laag staat. Wanneer de hypotheekrente niet vast staat, betaal je hogere maandlasten op het moment dat de rente stijgt.
Er bestaat ook nog zoiets als een langlopende en kortlopende rente. Rente lang vastzetten is niet altijd zo gek veel duurder dan een variabele rente. Een en ander hangt af van de situatie op de kapitaalmarkt. Is het verschil klein, dan blijft er weinig reden over om de rente niet lang vast te zetten. Wanneer je weinig verhoging kunt incasseren, zet dan de rente zo lang mogelijk vast. Twintig jaar is echt niet overdreven. Beschouw het maar als een maandlastenverzekering. Ook al blijkt dat je aan het einde van de rit teveel hebt betaald: je zult in ieder geval niet je huis uit moeten, omdat de rente plotseling hard is gestegen.
De hele kredietcrisis is min of meer aangejaagd door drastische stijging van de rente in combinatie met hypotheekrentes die op korte termijn moesten worden aangepast! Massale huizenverkoop, prijsdalingen en failliete banken waren de afgelopen twee jaar bijna dagelijks nieuws.

Welke verhuisvoorwaarden wil ik accepteren?
In verhuisvoorwaarden van hypotheken zitten grote valkuilen. Wanneer je de rente lang hebt vast gezet, tegen een laag tarief, wil je dat liefst mee kunnen nemen als je gaat verhuizen. Let goed op de voorwaarden van de geldverstrekker. Veel geldverstrekkers zetten in de voorwaarden, dat ze de rente (gedeeltelijk) mogen aanpassen aan de dan geldende marktrente. Er bestaan ook hypotheken waarbij dat niet zo is.

Heb ik een kapitaalverzekering nodig?
Veel hypotheken worden gecombineerd met een overlijdensrisicoverzekering. Wanneer je een huis samen met je partner koopt, is het vaak verstandig een overlijdensrisicoverzekering te nemen. Het hele vraagstuk rond het te verzekeren kapitaal staat echter los van de hypotheek. Pas sinds kort is het mogelijk een hypotheek los af te sluiten van een overlijdensrisicoverzekering. In dat geval los je af via een bankspaarregeling. Maak er gebruik van door kritisch te kijken wat je aan premies betaalt en wat de voorwaarden zijn!

Heb ik mijn huiswerk wel gedaan?
Ik heb wel eens een onderzoek gelezen, waarin stond dat een kwart van de mensen slechts vier uur tijd namen voor het uitzoeken van een hypotheek. Dat lijkt me nogal kort voor iets waar je 30 jaar aan vastgepind kan zitten. Nou hoeft het niet per se lang te duren, maar je moet wel je huiswerk doen. Leer hypotheekvormen begrijpen, leer de voorwaarden begrijpen en vooral: reken uit wat je betaalt en aflost. Zorg dat je overzicht hebt. Van een middagje snuffelen op bijvoorbeeld Independer kun je al een boel leren. Aan een adviseur heb je pas wat als je zelf de materie kan doorgronden en de valkuilen kent. De meeste adviseurs zijn namelijk gewoon verkopers. Als je daar over de vloer komt, trekken ze een computerprogramma open dat opvallend veel lijkt op vergelijkingssites die je zelf ook kunt bezoeken.

Begrijp ik alles wat ik ga tekenen?
Wanneer je niet zeker bent van je zaak, doe het dan niet. Huizen verdwijnen niet en hypotheken ook niet. Krijg je het echt niet voor elkaar te doorgronden hoeveel je betaalt, aflost en wat je verzekert? Ook niet na hulp van anderen? Huur dan gewoon. Dat is beter dan straks de sleutels in moeten leveren bij iemand die je huis tegen executieprijs moet gaan verkopen…

Zo. Dat was een boel tekst. Hopelijk is het een duwtje in de rug op weg naar een mooi huis!

Arthur